شهادت در دین اسلام به‌معنای کشته شدن در راه خدا است. در اسلام شهید به کسی گفته می‌شود که جان خود را در راه خدای مسلمانان فدا کند.طبق احکام اسلام کسی که به شهادت رسیده نیاز به غسل و کفن ندارد و حتی در بعضی احادیث و روایات از پیامبر اسلام و امامان شیعه بدون هیچ سوال و جوابی وارد بهشت می‌شوند. هرچند همچنان باید پاسخ‌گوی حق‌الناس باشند.

به عقیده متون اسلامی شهید کسی است که به حقی که اسلام آن را تایید کرده قیام کند و کشته شود.طبق روایات اسلامی فرشتگان شاهد اعمال شهید هستند. در مجمع البحرین آمده است: «شهید از اسامی خداوند است؛ یعنی آن‌که شاهد و گواه بر همه چیز است، و چیزی از او پنهان نمی‌ماند.» معنای دیگر قرآنی شهید، شاهد و گواه بر اعمال مردم، در آخرت است.

شهید روز قیامت به همراه پیامبر اسلام گواه بر اعمال امت یا امّت‌های دیگر است و به طور عملی -نه فقط کلامی- گواهی به حق می‌دهد.^[1]

مسلمانان بطور عام حمزه عموی پیامبر اسلام را سید الشهدا (سرور شهیدان) می‌دانند و شیعیان به طور خاص این لقب را به امام سوم خود، حسین بن علی نیز نسبت می‌دهند.

قرآن در آیات 175 تا 169 سوره آل‌عمران به مقام شهیدان می‌پردازد.

«البته نپندارید که شهیدان راه خدا مرده‌اند بلکه زنده به حیات ابدی شدند و در نزد خدا متنعم خواهند بود.(169) آنان به فضل و رحمتی که از خداوند نصیبشان گردیده شادمان‌اند و به آن مؤمنان که هنوز به آنها نپیوسته‌اند و بعداً در پی آنها به راه آخرت خواهند شتافت مژده دهند که از مردن هیچ نترسند و از فوت متاع دنیا هیچ غم مخورند. (170)

و آنها را بشارت به نعمت و فضل خدا دهند و اینکه خداوند اجر اهل ایمان را هرگز ضایع نگرداند.(171)»^∗

گل لاله سرخ نماد شهید در ایران است.

کسی که در میدان جهاد و قبل از انقضای جنگ و در جنگ در رکاب پیامبر یا امام معصوم یا نایب خاصّ او کشته شده است، شهید است. همچنین هر کس در زمان غیبت به هنگام وجوب جهاد بر مسلمانان، در راه حفظ دین و دفاع از اسلام - نه جهات دیگر- در معرکه? قتال (خطّ مقدّم جبهه) کشته شود، حکم شهید بر او جاری است؛ و در غیر این صورت حکم شهید را ندارد، هر چند ثواب شهید داشته باشد.

چنین کسانی غسل و کفن و حنوط نمی‌شوند، بلکه باید آنها را با همان لباسهایشان بعد از خواندن نماز میت دفن کنند. این حکم در باره? کسانی است که در میدان جنگ کشته شده باشند، اما اگر به صورت مجروح او را از میدان جنگ خارج سازند و در بیمارستان یا غیر آن از دنیا برود، گرچه ثواب شهیدان را دارد ولی حکم فوق شامل حال آنها نمی‌شود.

گزیده‌ی سخنان حضرت آیت الله خامنه‌ای در مورد شهید، شهادت، خانواده شهدا

*شهادت، یکی از مفاهیمی است که فقط در ادیان معنا می‌دهد.

*شهادت، همیشه با ارزش است و فداکاری در راه خدا، همیشه کاری عظیم و ارجمند است.

*باید یاد حقیقت و خاطره‌ی شهادت را در مقابل طوفان تبلیغات دشمن، زنده نگه داشت.

*شهدا، علاوه بر مقامات رفیع معنوی، مشعل‌دار پیروزی و آزادی و استقلال ملتند.

*شما، انتساب افتخارآمیزی به شهادت دارید.

*شهادت، مرگ انسانهای زیرک و هوشیار است که نمی‌گذارند این جان، مفت از دستشان برود.

*اگر خدای متعال، این دعا را از کسی قبول کند که مرگ او را در شهادت قرار دهد، بزرگ‌ترین امتیاز را به یک انسان داده است.

*هم چه داریم، به برکت جان‌فشانی‌ها و فداکاری‌هاست، به برکت روحیه‌ی شهادت‌طلبانه است.

*پروردگارا! مرگ ما را جز به شهادت در راه خودت قرار مده.

*مادرانی را که عزیزانشان به شهادت رسیده بودند، ما دیدیم آن چنان از خودشان استقامت نشان می‌دادند که انسان را به حیرت فرو می‌برد.

*مادران شهدا، از لحاظ قوت و قدرت، حقیقتاً بی‌نظیرند.

*زمان، همه چیز را کهنه می‌کند، مگر خون شهید را.

*شهادت، نشانه‌ی استواری است.

*شهدا غالباً عناصر پولادین جبهه‌ی جنگ و جزو عناصر پولادین مردم بودند.

*بهترین مُردنها، شهادت است.

*بالاترین اجرها برای انسانی که در راه خدا مبارزه می‌کند، نوشیدن شربت گوارای شهادت است.

*خوشا به حال آن عزیزان، و گوارا باد بر آنها این نعمت بزرگ الهی آنها با شهادت، اجرشان را گرفتند.

*شهادت، یعنی وارد شدن در حریم خلوت الهی، و میهمان شدن بر سر سفره‌ی ضیافت الهی.

*امروز فرصتی است که همه، با شهیدان تجدید خاطره کنند و در برابر صبر و گذشت خانواده‌هایشان سر تکریم فرود آورند.

*گاهی رنج و زحمت زنده نگه داشتن خون شهید، از خود شهادت، کمتر نیست.

*لحظه‌ی شهادت، جزو شیرین‌ترین لحظات هر شهیدی است.

*هر ملتی که هنر شهادت را یاد گرفت، برای همیشه، سربلند است.

*پروردگار! به محمد و آل محمد(ص)، سرنوشت آن کسانی که قدر شهادت را می‌دانند و آن را می‌شناسند، جز شهادت قرار مده.

*تا امروز، هیچ قدرتی نتوانسته است دلهای مردم را از تعظیم و تجلیل شهدا، شهادت و ارزشهای انقلاب خالی کند.

*آنها که شهید شدند، به حد اعلی و اوفی رسیدند.

*خانواده‌های شهیدان عزیز و جانبازان و اسیران گرامی، باید بدانند که در امتحانی بزرگ شرکت کرده و در آن سربلند بیرون آمده‌اند.

*شما خانواده‌های معزّز شهیدان، حقیقتاً از جمله‌ی فداکارترین مردم کشور ما و انقلاب هستید.

*شما خانواده‌های شهیدان، صبرتان، داغ سوزنده و در عین حال شیرینتان، فراق عزیزانتان، فقدان میوه‌ی دلتان، چون برای خداست، همه و همه محفوظ است.

*با خوشحالی خانواده شهید، تمام وجود انسان، احساس لذت می‌کند.

*بازماندگان شهدای عزیزمان و بیش از همه، مادر و پدر و همسر و فرزندان شهیدان، در شأن و ارزش الهی، بلافاصله پشت سر شهیدان عالی‌قدر قرار دارند.

*در میان شما جمع خانواده‌های معظم و مکرم شهیدان عزیز، برای صاحبان بینش، عطر شهادت و روح فداکاری و مجاهدت، متصاعد و محسوس است.

*شهیدان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، از جمله‌ی عزیزترین شهدای طول تاریخند.

*شما جوانانی که برادرانتان شهید شدند، پدرانتان در جبهه‌ی نبرد حق با باطل جان دادند، باید جلوتر از دیگران باشید.

*خدمت به فرزندان شهید، یک افتخار است.

*در اغلب خانواده‌ها، روحیه‌ی مادر شهید از روحیه‌ی پدر شهید، بالاتر است.

*شما عزیزان، در دنیا و آخرت عزیزید، به خاطر این که در راه خدا، مشکل بزرگی را تحمل کردید و آن، فقدان پدر است.

*راه آن پدران و آن شهیدان را حفظ کنید.

*شهید، چیز عظیم و حقیقت شگفت‌آوری است.

*شما خانواده‌های عزیز شهدا، شما جانبازان، و شما کسانی که برای انقلاب، از جان یا عزیزان خودتان سرمایه‌گذاری کردید، باید بدانید که- بحمدالله- این خونهای پاک، اثر خودش را بخشیده است.

*مبادا کسانی تصور کنند که دوره‌ی سخن گفتن از شهدا و سربازان فداکار و زحمت‌کشان میدان نبرد، سپری شده است.

*هیچ کس با شهدای کربلا، قابل مقایسه نیست.

*زینب کبری، نسخه‌ی اصلی رفتار مادران شهدای ماست.

*ما شهادت را که در شرع مقدس می‌شناسیم و در روایات و آیات قرآن از آن نشانی می‌بینیم، معنایش این است که انسان به دنبال هدف مقدسی که واجب، یا راجح است، برود و در آن راه، تن به کشتن هم بدهد.

*بالاتر از ارزش شهادت، چیزی نیست.

*هیچ چیزی بالاتر از این نیست که انسانی به دست خود، با اراده و اختیار خود، جان و هستی خود را فدای یک آرمان بزرگ و والای الهی بکند.

*شهادت، محصولی از تلاش دسته‌جمعی یک مجموعه انسان است که یک نفر شهید می‌شود.

*جوانی که جبهه رفت و شهید شد، فقط خود او نبود که مجاهدت کرد، شما هم که پدر او هستید، مجاهدت کردید که او رفت. شما هم که مادر او هستید، مجاهدت کردید که او رفت.

*هر ملتی که متکی به شهادت شد- یعنی شهادت را بلد بود- و هنر شهادت را یاد گرفت، این ملت برای همیشه، سربلند است.

*همه باید پاسدار خون شهید باشند.

*این که خانواده‌ی شهدا در مقابل شهادت عزیزانشان، بهترین و زیباترین صبر را نشان دادند، به خاطر خدا بود. این راه شهداست.

*کسی که در راه خدا به شهادت می‌رسد، بزرگ‌ترین شاکر خدا برای این حادثه، خود اوست.

*هر کشته شدنی شهادت نیست.

*آن کشته شدنی که در راه خدا باشد، با اخلاص و رشادت و تلاش همراه باشد، اسمش شهادت در راه خداست.

*تا امروز هیچ قدرتی نتوانسته است دلهای مردم را از محبت امام و یاد امام و تعظیم و تجلیل شهدا، شهادت و ارزشهای انقلاب، خالی کند.

*خاندان شهیدان را، چهره‌های شهیدان را گرامی بدارید، جانبازیان را که شهیدان زنده‌اند، عزیز بدارید.

*شهدای ما، کسانی نیستند که در یک جنگ توسعه‌طلبانه کشته شده باشند.

*رزمندگان و شهدای عزیز ما به گردن این ملت و به گردن همه‌ی ما، حق دارند.

*شهدا از دیگران، شجاعت و دلیری بیشتری نشان دادند.

*شهدا از خطر نهراسیدند و به شهادت رسیدند.

*شهادت، گل خوشبو و معطری است که جز دست برگزیدگان خداوند در میان انسان‌ها، به آن نمی‌رسد.

*خانواده‌های شهدا، به شهیدانشان، افتخار کنند.

همچنین شهرداری محترم خمام کوچه ای را که این شهید و خانواده ی محترم ایشان زندگی میکردند که واقع در خیابان تختی است را به نام این شهید بزرگوار نامگذاری کردند.

شهیدمحمد حسین حسین قربانی در بیمارستان با وجود آسیب جسمی که به آن وارد شده بود به کسانی که حضور پیدا می‌کردند و حجاب نداشتند به انها درباره حجاب تذکر می‌داد.

قابل ذکر است که این شهید در یگان حفاظت دادگاه انقلاب بندرانزلی فعالیت می‌کرد و به دلیل اینکه قاضی اجازه‌ رفتن به اورا نمی‌داد به ناچار ماند اما او قصد پرواز داشت.

از مصاحبه باهمرزمان شهید محمدحسین قربانی دریافتیم که شهید محمد حسین قربانی به دلیل جراحاتی که توسط انفجار مین برداشته بود مانند امام حسین در کربلا با لبانی تشنه به شهادت رسید.

حجت‌الاسلام  والمسلمین مهدی صادقی:

 شهید محمود صادقی و محمدحسین قربانی نخستین و دومین شهدایی بودند که درمسجد امام زاده حسن {ع} خمام به خاک سپرده شدند.